Pamfilya’nın en önemli liman kenti Side Antik Kenti’nde 1947’de başlatılan ve aralıksız sürdürülen kazı çalışmaları 77’nci yılında devam ediyor.

Tiyatrosu, Athena ve Apollon Tapınağı, hamamları, anıtsal çeşmesi, sütunlu caddesi ve hamam kompleksleriyle ön plana çıkan antik kent, sokakları ve yapılarıyla ziyaretçilerini zamanda yolculuğa çıkarıyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığının desteğiyle son yıllarda kazı ve restorasyon çalışmalarının hızlandırıldığı kentte, liman agorası, liman gümrük kapısı, kutsal alanlar, konut ve sokaklar gün yüzüne çıkarıldı.

Bu yıl yürütülen çalışmalarda, anıtsal çeşme alanındaki faaliyetler hız kazanırken, çeşmenin eksik mimari parçaların bulunmasına yönelik kazılarda, milattan önce 2. yüzyılda inşa edildiği tahmin edilen, zemininde epik şiir perisi Kalliope’nin resmi ve isminin olduğu mozaik zemin bulundu.

“ZEMİNİ MOZAİKLE DÖŞELİ BİR MEKAN AÇIĞA ÇIKARDIK”

Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve Side Antik Kenti Kazı Başkanı Prof. Dr. Feriştah Alanyalı, AA muhabirine, 77 yıldır aralıksız kazı çalışmaları yürütülen antik kentin bu yıl Geleceğe Miras Projesi kapsamına alındığını anlattı.

Proje kapsamında kentin çeşitli noktalarında çalıştıklarını söyleyen Alanyalı, “Bu yıl kentin 15 farklı noktasında kazı ve restorasyon çalışmaları yürütüyoruz. Anıtsal çeşme restorasyonu ve arkasındaki kazı çalışmaları bunun en önemli parçalarından biri. Ayrıca tiyatro alanının restorasyonuna yönelik projeler hazırlanıyor. Athena Tapınağı’ndaki restorasyonun bu yıl tamamlanması bekleniyor. Apollon Tapınağı’nda başlatılan çalışmalar sürüyor. Apollon Tapınağı Side’nin en önemli yapılarından biri, 2024 yılında başka parçalarının da yerine konması planlanıyor.” diye konuştu.

Alanyalı, restorasyonun kentin görkemini ziyaretçilerine gösteren 3 katlı ve önünde havuzu bulunan anıtsal çeşmede de hız kazandığını belirtti.

Çalışma esnasında, üçüncü kata ait mimari parçaların bulunması için çeşmenin doğusunda kazı başlatıldığına dikkati çeken Alanyalı, şunları kaydetti:

“Restorasyon çalışmalarına altlık olsun diye başladığımız kazılarda önce çeşmenin su kemerlerini açığa çıkardık. Şimdi de su kemerlerinin hemen önünde muhtemelen milattan önce 2. yüzyılda inşa edilmiş, oldukça büyük, zemini mozaikle döşeli bir mekan açığa çıkardık. İlk sondajlar buranın Helenistik dönemde inşa edilmiş olabileceğine işaret ediyor. Anıtsal çeşmenin arkasında açığa çıkarttığımız yapılar Side’nin şehircilik tarihi açısından büyük önem taşıyor. Bu alanların özel mekanlar olduğunu tahmin ediyoruz. Çünkü duvarlarında freskler ve zeminlerinde de özenli mozaikler var.

Hatta mozaiklerdeki figürlerden birinin üzerinde ismi de var. Onun şairlere ilham veren, epik şiirin esin perisi Kalliope olduğunu tespit ettik. 2024 yılı boyunca o bölgede çalışmalara devam edeceğiz. Eğer çeşmede restorasyon çalışmaları olmasaydı bizim de çok çalışmayı planladığımız alanlardan biri değildi açıkçası. Çok büyük bir sürpriz oldu.”

Alanyalı, çeşmenin ön kısmının parçalarla dolu olduğuna işaret ederek, “O nedenle henüz havuzu algılanamıyor. Ancak havuzun önündeki basamaklarla çeşmenin önünde varlığından haberdar olduğumuz bir meydan var. Önümüzdeki zamanlarda o alanı da kazarak açığa çıkıp koruma ve onarım çalışmalarını tamamlamayı, kente kazandırmayı planlıyoruz.” dedi.

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy da X’ten yaptığı paylaşımda, “Heyecan dolu bir keşif! Geleceğe Miras projemiz kapsamında Side Antik Kenti’nde yürütülen kazı çalışmalarında, milattan önce 2. yüzyıla tarihlenen ve mitolojik ilham perisi Kalliope’yi betimleyen muhteşem mozaiğin keşfedilme anı hepimizi heyecanlandırdı. Türk arkeolojisinin en kapsamlı ve en iddialı projesi olan Geleceğe Miras ile kültürel ve tarihi miraslarımızı gün yüzüne çıkarma ve koruma çalışmalarımızı hız kesmeden sürdürüyoruz. “ifadelerini kullandı.