BAŞBAKANIN BÜYÜK İKİLEMİ

Gazze’de ateşkes çıkmazı giderek büyürken
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu yakında büyük bir seçim yapmak zorunda kalabilir: Hamas’la ateşkes anlaşmasını kabul etmek ya da hükümetini iktidarda tutmak.

Netanyahu, daha önceki müzakere turlarının çöküşünden Hamas’ın “hayal ürünü taleplerini” sorumlu tutmuştu.

Kalıcı bir ateşkes düşünmeyi bile reddederek, aylardır bu ikilemi ve doğurabileceği sonuçları ihtiyatlı bir şekilde dengelemeyi başardı.

NETANYAHU’NUN ZAMANI DOLDU

ABD Başkanı Joe Biden’ın, İsrail’in kalıcı bir ateşkese yol açabilecek ve Hamas’ın kabul etmeye hazır olduğu son ateşkes önerisini kamuoyuna açıklamasının ardından Netanyahu’nun artık zamanı doldu.

“ANLAŞMADAN YANA MISINIZ?”

Netanyahu’nun eski danışmanlarından Aviv Bushinsky, başbakanın takma adını kullanarak, “Bibi’nin artık köşeye sıkıştığını düşünüyorum” dedi.

Eski danışman, “Biden, Bibi’yi maskesini çıkarıp şu soruya cevap vermeye zorluyor: Tamam, zamanı geldi. Anlaşmadan yana mısınız?” ifadelerini kullandı.

HÜKÜMETİ DEVİRME TEHDİDİ

İsrail, Hamas’ın son teklife yanıtını beklerken, Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben Gvir ve Netanyahu koalisyonunun diğer aşırı sağcı üyeleri, başbakanın bunu yapması halinde hükümetin devirme tehdidinde bulunuyor.

Netanyahu, sağ kanadından gelen tehdit korosunun ortasında, isyancı bakanlara anlaşma şartlarının Biden’ın tanımladığı gibi olmadığı konusunda ısrar ederek en son ateşkes teklifini yeniden şekillendirmeye çalışıyor.

ABD VE İSRAİL ARASINDA ÇATLAK BÜYÜYOR

Biden öneriyi doğrudan savaşı sona erdirmenin bir yolu olarak çerçevelese de Netanyahu, Hamas ortadan kaldırılmadıkça İsrail’in savaşı sonlandırmayacağı konusunda ısrar ediyor.

Netanyahu, İsrail Parlamentosu Knesset’in Dışişleri ve Güvenlik Komitesi’nde “koşullar karşılanmadan ateşkesi kabul ettiği iddiasının doğru olmadığını” söyledi.

Biden’a göre üç aşamalı öneri, rehinelerin serbest bırakılmasını “tam ve eksiksiz bir ateşkes” ile eşleştirecek.

Netanyahu’nun sözcüsü gazetecilere verdiği demeçte Biden’ın İsrail’in Hamas’a önerdiği anlaşmanın yalnızca “kısmi” bir taslağını sunduğunu söyledi.

Buna göre, rehinelerin iadesi amacıyla savaş durdurulacak ve ardından görüşmelere devam edilecek.

ABD Başkanı Biden’ın kamuoyuna sunmadığı başka ayrıntılar da olduğu belirtildi.

NETANYAHU NE SAKLIYOR?

Netanyahu’nun ateşkes anlaşması ile hükümetinin hayatta kalması arasında seçim yapmaktan kaçınmak için aşırı sağcı bakanları ikna etme çabaları şu ana kadar başarısızlıkla sonuçlandı. 

Ben Gvir, Netanyahu’nun ofisinin ateşkes taslağını kendisine göstermediğini ve bu durumun onu başbakanın “saklayacak bir şeyi olduğuna” ikna ettiğini söyledi.

Ben Gvir ya da Maliye Bakanı Bezalel Smotrich hükümetten ayrılma tehditlerinden geri adım atmazsa Netanyahu büyük bir seçim yapmak zorunda kalacak.

ERKEN SEÇİM İHTİMALİ

Muhalefet lideri Yair Lapid, ateşkes anlaşmasına varmak amacıyla hükümeti iktidarda tutmak için bir “güvenlik ağı” sağlamayı teklif etti.

Ancak bunu yapmak aynı zamanda Lapid’e anlaşma uygulandığında erken seçimleri zorlamanın anahtarını da vermek anlamına gelecek.

Geçtiğimiz sekiz ayda olduğu gibi, Netanyahu’nun siyasi olarak hayatta kalma çabası savaşın devamına ve Hamas’a karşı tam bir zafer elde etme çabasına bağlı olabilir.

Netanyahu, siyasi kaderinin iyileşmeye başladığı bir dönemde, hükümetinin hayatta kalması ile rehine anlaşması arasında yapması gereken büyük bir seçimle karşı karşıya.